41
Wydanie specjalne 2011 Wiadomości Uniwersyteckie
2011 – Rok Patronki Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Nasz Uniwersytet nosi
imię uczonej światowego
formatu – Marii Curie-
-Skłodowskiej. Ale jak do tego do-
szło, kiedy i dlaczego? Wielu ludzi
związanych z Uniwersytetem zna
te fakty z publikacji dotyczących
dziejów Uczelni (np. „Powstanie
i organizacja Uniwersytetu Marii
Curie-Skłodowskiej w świetle źró-
deł”, Materiały wybrał i opracował
Jan Malarczyk, Lublin 1968; „Uni-
wersytet Marii Curie-Skłodowskiej
w Lublinie”, Lublin 1979 i „Biblio-
grafi a opracowań o Uniwersytecie
Marii Curie-Skłodowskiej w Lu-
blinie. Publikacje z lat 1944/1945
– 1977/1978”), ale jestem przeko-
nany, że dla większości przedsta-
wicieli młodego pokolenia te fak-
ty nie są znane.
Uniwersytet Marii Curie-Skło-
dowskiej powołany został Dekre-
tem PKWN z dnia 23 październi-
ka 1944 r. (Dz. U. RP, 1944, nr 9,
poz. 42). Idea utworzenia w Lubli-
nie państwowej szkoły wyższej zro-
dziła się znacznie wcześniej. 1 wrze-
śnia 1944 r. w „Rzeczpospolitej”
ukazała się notatka informacyjna
– wezwanie skierowane do wszyst-
kich pracowników naukowych szkół
wyższych w sprawie zarejestrowa-
nia się w Wydziale Szkół Wyższych
Resortu Oświaty PKWN w Lubli-
nie. Wkrótce zebrała się w Lublinie
liczna grupa profesorów i asysten-
tów z niecierpliwością oczekują-
cych na możliwość podjęcia pracy
naukowej i dydaktycznej. Zgroma-
dzeni w mieście uczeni spontanicz-
nie rozpoczęli cykl wykładów uni-
wersyteckich z różnych dziedzin
wiedzy. Autentyczny zapał ludzi
nauki bez wątpienia przyspieszył
zabiegi wokół utworzenia w Lubli-
nie nowej szkoły wyższej.
O charakterze i siedzibie przy-
szłej uczelni zdecydowano osta-
tecznie 23 października 1944 r. po
dyskusji na posiedzeniu PKWN.
Poza członkami PKWN w po-
siedzeniu wziął także udział za-
proszony specjalnie prof. Henryk
Raabe, przyszły Rektor Uniwersy-
tetu. Uzasadnienie decyzji o utwo-
rzeniu uniwersytetu państwowego
w Lublinie i projekt dekretu w tej
sprawie zreferował kierownik Re-
sortu Oświaty PKWN Stanisław
Skrzeszewski. Potem wywiąza-
ła się dyskusja. Niezwykle cieka-
wy był fragment debaty na temat
nadania imienia nowej lubelskiej
uczelni. Adam Ostrowski w swo-
im wystąpieniu powiedział m.in.:
„Uniwersytety tworzy się rzadko,
raz na setki lat […]. Wydaje mi się,
że ci, którzy zajęli się inicjatywą
tworzenia wyższej uczelni, zapo-
mnieli o nadaniu nazwy tworzą-
cemu się uniwersytetowi. Wszyst-
kie szkoły akademickie w Polsce,
z wyjątkiem Uniwersytetu Po-
znańskiego, miały swoje nazwy.
W związku z tym byłoby wskazane
nawiązać do tradycji i przez nada-
nie odpowiedniej nazwy podkre-
ślić wagę Uniwersytetu. Proponu-
ję nazwać Uniwersytet im. Marii
Curie-Skłodowskiej, co podkreśli
Maria Curie-Skłodowska
i Uniwersytet
Rok 2011 ogłoszony został przez Sejm RP Rokiem Marii Curie-Skłodowskiej.
Wiele instytucji związanych z nauką i kulturą przygotowuje z tej okazji
liczne przedsięwzięcia popularyzujące postać wielkiej uczonej. Muzeum
Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej też ma swój udział w tych
działaniach. Ale w tym miejscu jeszcze nie czas na prezentację zamierzeń
Muzeum związanych z Rokiem Marii Curie-Skłodowskiej.
Pierwsza strona Protokołu z posie-
dzenia PKWN z 23.10.1944 r.
Pierwsza strona Kursu fi zyki w École Normale Supé-
rieure de Sèvres (1892-1896)
Comments to this Manuals